Đỗ Duy Ngọc

Vừa xem một clip không biết quay ở quận nào nhưng chắc chắn là ở thành phố này. Một bà trung niên chở một đứa con khoảng năm, sáu tuổi đi ngang qua một chốt chặn của dân quân và công an. Bà không trình được một giấy tờ gì nhưng dứt khoát muốn vượt qua chốt. Anh em thi hành phận sự ở chốt rất ôn tồn và nhẹ nhàng giải thích rồi yêu cầu bà quay xe lại. Thế nhưng bà ta không chấp hành mà chửi như tát nước vào mặt những người đang làm việc. Bà ta khoe gia đình bà là Việt Cộng từng hoạt động ở thành phố này và có 2 liệt sĩ. Thú thật là tôi cũng công nhận những anh em có bổn phận ở đây nhẫn nhịn thật. Theo tôi, những người như thế này nên đưa về đồn giải quyết, không thể nhỏ nhẹ như thế được. Bà ta không nói lý do bà đi ra đường mà chỉ chửi. Tuy nhà nước yêu cầu nhân dân hạn chế ra đường, nhưng những trường hợp có lý do chính đáng hoặc có giấy cho phép di chuyển thì cũng chẳng ai làm khó dễ. Nếu đủ điều kiện như thế mà bị các chốt chặn cản trở thì phản ứng là hợp lý rồi. Nhưng trong trường hợp của bà này thì rõ ràng bà không có lý do chính đáng để ra đường, nhưng vẫn bướng bỉnh cho rằng đường này là do tiền bà đóng thuế mà có, bà có quyền đi, không ai có quyền ngăn chận bà. Bà bảo những người có phận sự ở đây là một lũ cướp. Cách nói năng như người có vấn đề trí não vậy hay là bà đang bị ẩn ức mà tuôn ra như thế. Thế mới rõ là để đối phó với dịch bệnh lan tràn mà lý luận như bà này thì hết thuốc chữa. Nhiều chỗ thì anh em dân phòng lạm dụng quyền lực quá, ra oai quá, làm khó người dân quá. Lại có nơi người dân lại thiếu ý thức như người đàn bà này. 

Tình hình càng lúc càng căng, dù hôm qua số người bị nhiễm giảm nhưng con số vẫn còn cao. Nếu người dân cứ tiếp tục không tuân theo những biện pháp của thành phố đưa ra thì làm sao có thể dập được dịch. Cuộc sống của người dân, sinh hoạt của một thành phố lớn như Sài Gòn, hoạt động của nhiều doanh nghiệp, nhà máy không thể kéo dài như thế này mãi. Muốn sớm trở lại cuộc sống bình thường không chỉ có trách nhiệm của những người đứng đầu thành phố mà còn rất cần ý thức chấp hành của mọi người. Đã đành là giãn cách với giới nghiêm kiểu này khiến cho cuộc sống và sinh hoạt của người dân bị xáo trộn ghê gớm. Chưa kể những bực bội, những ức chế phát sinh. Thế nhưng trong hoàn cảnh như thế này, mọi người nên hi sinh thói quen, chịu đựng những bực bội để chúng ta sớm trở lại cuộc sống bình thường. Hàng ngày, biết bao nhân viên y tế, bác sĩ, tình nguyện viên đang trực tiếp chiến đấu với virus. Họ cũng có gia đình, con cái, cha mẹ. Họ cũng sợ bị lây nhiễm, họ cũng sợ chết như tất cả mọi người. Nhưng họ cắn răng chịu đựng trong tình cảnh khắc nghiệt và thiếu thốn mọi bề. Mỗi lần ta khó chịu, ta cảm thấy bị tù túng, bị ức chế vì giãn cách, ta hãy nghĩ đến họ, nghĩ về những hi sinh của họ để thấy ta còn được hạnh phúc bên gia đình, vợ con và người thân. Mỗi khi ta mệt mỏi vì bị giam lâu ngày trong nhà, hãy nghĩ đến những người đã chết vì dịch bệnh, quấn trong mấy tấm vải liệm và đem thiêu. Không một lời tiễn đưa, không một người thân gặp mặt, không một ánh nến, không một nén nhang, không một nhánh hoa tiễn biệt và trở về nhà trong hũ cốt. Và sắp tới, con số tử vong sẽ không ngừng lại. Nghĩ được như thế, ta cố gắng vui vẻ chấp hành, tạm quên những thói quen để thành phố sớm hết dịch, thành phố trở lại an vui.

Trong ngày hôm qua, Chủ tịch UBND thành phố cũng đề nghị lực lượng công an, quân sự và chính quyền địa phương phải tăng cường tuần tra, kiểm soát 24/24h; đồng thời kiểm tra thường xuyên việc chấp hành quy định tại các khu dân cư, trên đường phố và xử lý nghiêm vi phạm, thậm chí tạm giữ hành chính nếu chống đối lực lượng chức năng. Các cá nhân vi phạm quy định, gây lây lan dịch, cơ quan chức năng nhanh chóng điều tra nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

"Thành phố sẽ xử lý thật nghiêm trách nhiệm người đứng đầu địa phương, đơn vị nếu có thái độ thờ ơ, buông lỏng lãnh đạo, quản lý, chậm giải quyết phản ánh của người dân, dẫn đến dịch lây lan tại nơi mình quản lý".

Cũng trong ngày qua, Bí thư thành phố Nguyễn Văn Nên cũng đã có một số nhận định khá chân thật và ông cũng đã công nhận thành phố cũng đã có lúc bối rối, lúng trúng trước sự bùng phát quá dữ dội của dịch bệnh. Ông Nên cho rằng trước diễn biến phức tạp của dịch, không thể tránh khỏi những bị động, lúng túng, hạn chế, khuyết điểm cả trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện. Việc giãn cách của người dân có lúc có nơi không nghiêm làm ảnh hưởng đến hiệu quả phòng, chống dịch.

Tất cả công sức, hy sinh những ngày qua chỉ nhằm mục tiêu tối thượng là giữ mạng sống con người, giảm tỉ lệ tử vong, bảo vệ hệ thống y tế không bị suy kiệt. Đồng thời bảo vệ sức khỏe của nền kinh tế, hệ thống an sinh xã hội, không để gánh chịu một di chứng lâu dài, để TP sớm trở lại nhịp sống bình thường mới.

"16 ngày qua chúng ta đã làm được rất nhiều việc, cứu được nhiều người nhưng cũng còn rất nhiều việc chưa làm được, nhiều người chưa cứu được. Đó là niềm đau chung, là khuyết điểm của hệ thống chính trị, khuyết điểm của người đứng đầu các cấp. Chúng ta xin nhân dân lượng thứ". 

Một lời xin lỗi nhận khuyết điểm của người đứng đầu thành phố đã cho thấy lãnh đạo đã có suy nghĩ khác hơn, tư duy khá hơn trong công cuộc ngăn chận đại dịch. Dân Sài Gòn dễ giận trước bất công, sai trái nhưng người Sài Gòn cũng rất bao dung và rộng lượng. Lãnh đạo đã thấy được khuyết điểm của mình thì dân mong sao thành phố sẽ có những biện pháp, những chính sách hợp lý hơn, khoa học hơn, hợp lòng dân hơn để dân Sài Gòn cùng sánh vai với nhà nước chung sức dập dịch.

Mọi nghị quyết, khẩu hiệu đã không có tác dụng gì với con virus. Người dân bây giờ chỉ nóng lòng được chích vaccine. Trước nhất khi được chích, người dân sẽ an tâm hơn, tự tin hơn trước biến chủng Delta của con virus Vũ Hán. Chứ tiến trình chích ngừa quá chậm và rề rà như bây giờ thì dân không đồng tình. Hàng ngày nghe, thấy những đối tượng không được trong diện ưu tiên nhưng được chích sớm và chích thuốc tốt, lòng dân bất bình, không yên. Dân có thể chờ đợi vì thiếu thuốc chứ không chấp nhận được sự bất công, thiếu công bằng. Số lượng vaccine phân phối đã không hợp lý rồi lại thêm những khuất tất trong việc tiêm chủng làm dân phẫn uất. Đóng góp nhiều nhất mà lại được phân phối thiếu thốn không bằng những nơi khác đã khiến cho người ta rất khó chịu, giờ lại phải đợi chờ không biết bao giờ đến lượt trong lúc con virus lởn vởn chung quanh lấy mạng bất cứ lúc nào. Bực quá đi chứ!

Mấy hôm nay, hàng hoá, thực phẩm có vẻ bớt căng thẳng chắc là nhờ có cách thông đường để những mặt hàng cần thiết đến được nơi cần đến. Nhưng cũng đã xuất hiện những lời phàn nàn các chốt chặn ở những khu vực dân cư bị cách ly làm khó dễ khi gởi hàng vào, có nơi lại còn nghe phải chung chi thì hàng mới được đến tay người nhận. Hi vọng là những lời đồn đãi này không có thật. Các lãnh đạo cấp phường, cấp quận mà dung túng cho những kẻ lợi dụng nhiệm vụ mà đem cách xử sự của giang hồ bến bãi với dân thì phải chịu trách nhiệm để có thể chấm dứt tình trạng kiêu binh này.

Có lẽ đã đến lúc không nên liệt kê từng thứ cho phép người đi ra đường để mua. Cũng nên quan niệm như ông Lâm Minh Thành, chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang là không cần phải có bản danh sách các mặt hàng thiết yếu, phiền hà và tốn thì giờ. Bởi đời sống không chỉ là gạo, cơm, rau cá. Đã gọi là thiết yếu thì tất cả những gì phục vụ cho đời sống và sinh hoạt của con người cũng đều là mặt hàng thiết yếu. Từ điển cũng giải thích rõ ràng nghĩa của thiết yếu là rất cần thiết và không thể thiếu được như nhu cầu thiết yếu, mặt hàng thiết yếu. Giãn cách dài ngày, con người còn có những nhu cầu cần thiết không khác chi gạo, rau, thịt cá. Lâu ngày, bữa cơm cũng phải thay đổi món ăn. Bánh giò, bánh chưng, chả lụa, chả bò, gói bún, gói miến, bánh mì hay chai nước rửa chén, nước chùi bàn cầu cũng là thiết yếu chứ, sao lại cấm rồi phạt. Rồi bao cao su, tã cho trẻ con, bỉm cho người già, chai dầu gió cho người bệnh có thiết yếu cho đời sống không? Một đôi hôm thì còn chấp nhận thiếu được chứ kéo dài cả tháng như thế này mà cứ đóng khung một số mặt hàng gọi là cần thiết để cho phép ra đường mua sắm thì không hợp lý hợp tình chút nào. Cũng đành phải có chế tài, cảnh cáo, đóng phạt khi có người vi phạm. Nhưng không nên vì mục đích thu tiền là chính. Cũng không nên phô trương trên báo chí, truyền thông số tiền thu được của người dân vi phạm. Mục đích chính là ngăn người ra đường không lý do chứ không phải mục đích của giãn cách là thu được 35 tỷ chỉ trong một đợt giãn cách. Nghe nó trật mục đích rồi. Và nghe cũng phản cảm lắm, ai cũng nghĩ là chặn đường để kiếm tiền. Đôi khi trong những lúc thế này, hướng dẫn, giúp dân ý thức là điều quan trọng dù những người thiếu ý thức và ngoan cố cũng không phải là không có. Những kẻ cố tình vi phạm lại chống đối thì phải phạt thật nặng nhưng nhiều trường hợp thì cũng nên lấy tình mà xử cho trọn lòng đôi bên. Với tình trạng dịch bệnh như thế này, thời gian giãn cách, phong toả sẽ còn dài, đời sống sẽ cần thêm nhiều nhu cầu hơn. Cho nên các biện pháp, chính sách cần nghiêm ngặt nhưng cũng phải linh hoạt để tránh được những ngày căng thẳng dễ đưa đến mâu thuẫn giữa đôi bên. Xứng đáng là thành phố văn mình, lịch sự như nó đã từng có.

Một vấn nạn liên quan đại dịch virus Vũ Hán liên tục tăng là những tin giả, tin nhảm xuất hiện càng lúc càng nhiều. Tin giả đang khiến các nỗ lực của nhà nước và giới y tế chịu tác động tiêu cực, mặt khác có thể khiến người dân gặp nguy hiểm về sức khỏe.Tổng thống Mỹ Joe Biden tuần trước đã liên tục nhấn mạnh tin giả đang giết người khi Mỹ đương đầu với cuộc chiến chống virus Vũ Hán. Tin giả, bài thuốc giả tràn ngập trên các mạng, trên face và cả trên báo chí khắp thế giới. Việt Nam cũng không thiếu. Những bài như "Mọi người ơi, mình có thuốc Nam trị COVID-19…”. hay "Ăn trứng gà chữa được dịch COVID-19”. Rồi hít dầu xanh, dùng máy sấy tóc thổi vào mồm cho chết virus. Lại có tin mà nhiều người dễ làm theo là các nhà khoa học Singapore đã giải phẫu các xác chết vì dịch bệnh và phát hiện toàn mạch máu đều bị các cục máu đông. Do vậy ta có thể điều trị virus bằng thuốc kháng sinh, kháng viêm và chống đông máu như Aspirin. Dân tình truyền nhau tin này như vết dầu loang. Cũng xuất hiện nhiều bài thuốc hướng dẫn dùng lá, rễ cây, gan heo, ruột bò, nội tạng động vật trong sách đỏ. Cũng có bùa chú để kháng virus. Bài nào cũng viết như mình từng là bệnh nhân, là người trong cuộc. Lại giới thiệu là thuốc cổ truyền, nhiều đời là lương y, bác sĩ. Những bài viết thế này thu hút nhiều người tin theo khi ai cũng biết rằng hiện nay trên thế giới chưa hề có loại thuốc nào chữa được bệnh này.

Nhiều bài viết được cho là của các Viện khoa học chuyên nghiên cứu vaccine, là công trình của các nhà bác học với nội dung như: “Virus SARS-CoV-2 chỉ gây bệnh cúm thường, trong khi vaccine thật ra lại là chất độc”; “vaccine có thể khiến phần lớn phụ nữ có thai bị sảy thai”; “vaccine Trung Quốc có thể khiến người tiêm bị theo dõi, điều khiển”; “người tiêm vaccine phần lớn có thể thiệt mạng vì bị đông máu”; hoặc “tiêm vaccine có thể bị nhiễm bệnh vì virus bất hoạt trong vaccine có thể “sống lại””.

Có nơi lại phao tin uống rượu với nồng độ cao có thể giết chết virus, hay uống nước sát trùng, nước rửa tay sẽ làm con virus chết ngắc. Hoặc ngâm cà độc dược với rượu uống sẽ ngừa được dịch. Và kết quả là 800 người chết, 60 người trở nên mù lòa và gần 5.900 người nhập viện cấp cứu sau khi uống rượu để phòng bệnh ở Iran. Và 12 người bị nhiễm độc khi uống rượu cà độc dược ở Ấn Độ. Những tin này trích theo công bố của tạp chí The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene (Mỹ).

Vừa rồi, Bộ Y tế Việt Nam cũng thu hồi công văn liên quan đến 12 loại thuốc đông y phòng chống Virus Vũ Hán vì lý do các loại thuốc cổ truyền và các sản phẩm từ dược liệu không phù hợp.

Để bảo vệ tính mạng của mình và người thân, ta không nên tin vào những hướng dẫn và các bài thuốc phản khoa học. Không nên tin và làm theo các lời đồn. Đại dịch diễn ra trên toàn thế giới, nhiều nước bỏ ra hàng tỷ đô la để nghiên cứu và tìm ra thuốc chữa mà vẫn chưa xong thì làm sao những thứ tào lao trên mạng mà có thể diệt được virus. Khi bị dương tính, theo thống kê có khoảng 85% là bình thường như cảm cúm, 10% có dấu hiệu của bệnh và 5% có thể tử vong nếu bệnh nhân có bệnh nền. Như thế, nhiều người mắc bệnh nhưng nằm trong 85% thì không cần chữa hoặc chỉ uống thuốc cảm cúm, thêm vitamine hàng ngày thì bệnh tự khỏi. Thế nhưng nhiều người trong số đó lại uống cây này, lá nọ, làm thêm một số phương pháp chữa bệnh cổ truyền rồi tin nhờ đó mà hết bệnh nên tuyên truyền tùm lum đến mọi người. Có dính dịch là phải xét nghiệm, có bác sĩ khám và theo dõi, điều trị. Cứ tin vào những tin nhảm thì chỉ mang hoạ vào thân và có khi mất mạng.

Theo báo cáo của Bộ Y tế sáng nay 26. 7 có 2.708 bệnh nhân mắc mới với 2.704 trường hợp ghi nhận trong nước, 4 ca nhập cảnh. Tổng số mắc tại Việt Nam đã có 101.173 người. Trong đó sáng nay thành phố có 1.714 ca.

Vẫn chưa có tín hiệu gì mang lại mừng vui.

26.7.2021

Sài Gòn ngày lockdown thứ mười tám

DODUYNGOC

CHUYỆN LINH TINH.

Đọc trên trang face của một cô em đang làm thiện nguyện ở những khu cách ly và bệnh viện dã chiến mà đau lòng. Một bé 2 tuổi cùng mẹ là F0 bị đưa vào bệnh viện được mấy hôm. Người mẹ chết bị bó xác đem thiêu và không biết rồi em bé sẽ sống sao đây? Đọc những lời kể của những người trong cuộc, đang hàng ngày trực tiếp với những người bị cách ly, đang nằm trong bệnh viện mới thấy hết sự tàn khốc và đau thương của virus Vũ Hán đối với con người. Sống chết chỉ là một gang tấc. Khi con số tử vong được công bố lên đến gần 500 người, ta mới thấy sự khủng khiếp của cơn dịch đến với chúng ta. Thế mà, oái ăm thay, có những người đã và đang nằm trong lằn ranh sinh tử ấy vẫn không buông được lòng tham. Hôm qua, thành phố xét và giải toả một số lượng ca F0, F1 được về nhà và theo dõi tại nhà. Trước đây, khi đến khu cách ly, họ bị thiếu thốn nhiều phương tiện và đồ dùng sinh hoạt. Những nhóm thiện nguyện đã bỏ tiền túi, ngược xuôi trong thời giãn cách để mua được những xô, thau, ấm siêu tốc, quạt máy....phụ với những vật dụng hiếm hoi của khu cách ly cung cấp chỉ với mục đích là giúp những người đang được điều trị ở đây có phương tiện sinh hoạt tốt hơn, thoải mái hơn. Như vậy, những vật dụng này là của tập thể, không cho riêng một ai. Thế mà, khi được cho phép rời khu cách ly, rất nhiều người gom góp những vật dụng này làm thành của riêng  và thoải mái mang về nhà như là chiến lợi phẩm. Lòng tham khiến cho những người chứng kiến cảm thấy ngao ngán. Họ vừa rời cõi chết nhưng vẫn chất chứa lòng tham dù chỉ là những vật dụng nhỏ nhặt. Rồi những người còn ở lại và những người đến sau lại lâm vào cảnh thiếu thốn.  Lòng tham lam và sự ích kỷ của con người khiến cho tình cảnh của dịch bệnh càng phủ thêm màu đen tối. Chắc chắn cái ấm nấu nước, cái xô, cái chậu họ lấy về cũng không giúp họ giàu hơn hay thay đổi cuộc sống của họ. Nhưng hành động chỉ nghĩ đến bản thân mình, tham những thứ không phải của mình khiến cho nhiều người bất nhẫn. Hãy đọc một đoạn trong status của cô này để hiểu tâm trạng của họ: 

"Hôm nay có nhiều người được xuất viện về ...mà trong số đó cũng có người khiêng luôn quạt,ấm đun siêu tốc mang về..

Tôi khóc vì tức nghẹn, tôi khóc vì Bạn tui trong đó đành bất lực xin lại mà các người không cho.

Tôi khóc vì các Bạn tui,dù thất nghiệp vẫn móc những đồng xu cuối để gởi cho nhóm,mua từng cây quạt,cái ấm vì sợ trong đó trời oi nóng không chịu được ,hay không đủ nước ấm để uống thuốc..

Tôi khóc vì sự ích kỷ đến nhẫn tâm như thế này. 

Tôi khóc vì chúng tôi không còn tiền để mua ấm mới ,quạt mới cho người đến sau."

Cũng hôm qua nhìn thấy những tấm ảnh của những người lao động từ nhiều miền xa xôi tha hương vào miền Nam kiếm sống. Dịch kéo dài, nhà máy đóng cửa, không có việc làm để có cơm ăn. Xe cộ trong thời giãn cách cũng không hoạt động mà cũng chẳng có tiền để mua được cái vé về nhà. Thế là quy hương bằng những chiếc xe gắn máy. Họ đi thành từng đoàn, khoẻ đi, mệt nghỉ, ăn ngủ lăn lóc bờ bụi mong được về nhà. Những tấm ảnh đau lòng. Biết bao giờ dân ta mới hết khổ. Nào rừng vàng biển bạc, nào tổ quốc bao giờ đẹp như hôm nay, nào chỉ số hạnh phúc của dân Việt nằm top cao của thế giới, nào cơm no, áo ấm, nào công bằng, hạnh phúc. Tất cả bị xoá sạch khi nhìn những người công nhân lăn lóc bên vệ đường khi trên đường trở về quê. Cuộc sống khốn khó cứ vây quanh đời họ, bế tắc không lối thoát. Bình thường đã là khổ lắm rồi, giật gấu vá vai, kiếm được đồng lương không phải dễ dàng chi, giờ thêm dịch vật lại càng khốn khó hơn nhiều nữa. Dắt díu nhau về quê là con đường chẳng đặng đừng nhưng họ đành phải chọn lựa. Bao nhiêu cổng chào, bao nhiêu tượng đài, bao nhiêu dự án hàng ngàn tỷ, những công trình không biết bao nhiêu là tiền làm lễ om xòm rồi bỏ hoang phế, bao nhiêu lễ hội, họp hội vô bổ ngốn ngân sách một cách vô ích, cũng biết bao nhiêu cán bộ tham nhũng hàng ngàn tỷ đồng, bao nhiêu công trình vẽ trên giấy để rút ruột ngân sách. Chính đấy là những lý do mà người dân phải đành tha phương cầu thực, ruộng vườn, biển cả chẳng còn chi để sống, cũng chính những thứ đó đã khiến cho người dân nghèo mãi trong khi một số người quyền cao, chức trọng sống xa hoa như lãnh chúa, nhà cửa, biệt thự, xe cộ, vàng bạc, châu báu, hột soàn, đô la ngập mặt. Bất công và hố sâu ngăn cách giàu nghèo, giữa dân với quan càng lúc càng rộng ra, càng sâu hơn.

Con số người nhiễm dịch và tử vong càng ngày càng cao. Ai cũng biết chỉ có vaccine mới giải quyết được cơn dịch này. Và vaccine là nỗi trông đợi của hàng triệu người Việt hiện nay. Chúng ta đang sử dụng toàn hàng viện trợ. Thuốc của Mỹ như Pfizer, Moderna đòi hỏi điều kiện lưu trữ rất nghiêm ngặt. Nghe nói phải âm 75độ C. Theo báo cáo của hệ thống tiêm chủng VNVC thì hệ thống này rất tự hào là hệ thống tiêm chủng đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam có kho bảo quản vaccine âm sâu đến -86°C, tại mỗi kho lạnh âm sâu đều có một kho rã đông được kiểm soát nhiệt độ luôn dưới 8oC để đảm bảo vaccine được rã đông an toàn trước khi đưa vào sử dụng. Cũng theo báo cáo, với sức chứa mỗi tủ gần 100.000 liều vaccine, 3 kho lạnh âm sâu của VNVC tại khu vực TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng với 30 tủ âm sâu (18 tủ tại TP.HCM, 5 tủ tại Đà Nẵng và 7 tủ tại Hà Nội) có thể lưu trữ lên tới 3 triệu liều vaccine cùng lúc.

Thế nhưng, cũng trên báo chí chính thống của nhà nước như VTV trong chương trình thời sự lại cho rằng:" Vấn đề khó khăn nhất hiện nay của Hà Nội là không có hệ thống kho lạnh bảo quản các loại vaccine như Pfizer và Moderna có nhiệt độ âm sâu. Năng lực tối đa của cả hệ thống cũng chỉ bảo quản được gần 1,3 triệu liều vaccine với nhiệt độ từ 2-8 độ C. Điều này sẽ gây khó khăn khi số lượng vaccine về lớn và nhiều loại". Bỏ mẹ rồi, Hà Nội mà còn thế thì Sài Gòn lấy chi mà bảo quản. Đồ người ta cho mà lại không có điều kiện để giữ, có thể đưa đến hư hỏng thì quá phí trong khi dân đang chờ đang đợi. Đọc tin lại thêm lo. Lỡ như vaccine vì không bảo quản tốt, nó hư rồi đem ra chích thì sao ta? Phải lo chứ. Mà sao cái vụ tiêm vaccine này rề rà quá, một ngày thấy chẳng chích được bao nhiêu người. Kiểu này thì bao giờ mới chích đủ như chỉ tiêu đưa ra là 70% dân. Hay là phát cho mỗi người một liều đem về tự chích cho nó xong cái chỉ tiêu chứ để mà không bảo quản tốt được thì phí quá là phí. Nói thế thôi chứ chuyện tiêm chích này không đơn giản đâu, làm sao mà tự chích như chích ma tuý được. Khó xử à! Mà thôi, ai chích được thì mừng. Nếu xã hội chích hết cả, ai cũng có kháng thể thì dù mình không được chích cũng chẳng có gì phải lo vì lúc đó con virus đã đầu hàng rồi còn đâu.

Bình thường lúc nào mọi người cũng mong tăng trưởng với con số đi lên. Riêng cái vụ virus Vũ Hán này, chỉ mong con số đi xuống càng sâu càng tốt. Hi vọng bắt đầu ngày mai, những con số lạnh lùng đầy đe doạ ấy sẽ chỉ còn là con số lẻ. Mong thay! 

25.7.2021

Sài Gòn lockdown ngày thứ mười bảy

DODUYNGOC

LẠC QUAN ĐỂ TỒN TẠI???

Thành phố lại tiếp tục bị phong toả, nghiêm ngặt hơn nhưng những con số vẫn theo đường đi lên không biết bao giờ mới xuống thành biểu đồ parabol. Đọc trên mạng, xem clip, đọc tin nhắn của bạn bè và ngay cả khi xem báo chí chính thống. Toàn những chuyện không vui, toàn những thứ làm cho người ta bi quan. Mới tức thì đọc trên face của một cô MC lúc nào cũng nhí nhảnh, lúc nào cũng tươi cười khoe dáng, trình diễn áo quần thời trang một status thế này: "Chú tôi sốt 4 ngày liên tục ko một ai hỏi han. Không một viên hạ sốt. Ngày chú tôi về nhà chỉ là nắm tro nằm trong hủ. Còn bao nhiêu người chết ở KCL nữa các người mới dừng việc vô nghĩa này lại ?!". Cũng không muốn nhắc chuyện buồn nữa, tìm những chuyện vui để lạc quan thêm một tý, để có thêm chút nụ cười giữa những ngổn ngang. Nhưng khó quá. Thấy trên báo cũ có tin nói người hút thuốc lá khó bị virus tấn công hơn. Không tin nhưng cũng đọc và đưa thành một cái status để cho vui, để tìm chút thắng lợi tinh thần vì tôi cũng là dân nghiện thuốc lá nặng. Tìm xem những clip giúp người nghèo trong cơn hoạn nạn của những ngày phong toả để thấy đời vẫn còn đẹp với những tấm lòng. Nhưng rồi lại quá xót xa cho những thân phận. Vẫn còn có những hình ảnh khoe giàu, khoe ăn chơi, khoe thân thế con ông cháu cha, khoe những ưu tiên mà mình có được nhờ những quan hệ. Nhưng cũng vẫn còn đó hình ảnh của anh thanh niên thất nghiệp thiếu ăn, không còn tiền để sống. Vẫn còn đó ông lão bò ra đường xin ăn, mấy mẹ con chở nhau bằng xe đạp về quê xa tít cả ngàn cây số. Vẫn còn đó những gia đình công nhân mất việc làm đành ngồi chờ hộp cơm cứu trợ, hộp cháo cho con nhỏ của những người thiện nguyện. Vẫn còn đó cảnh nheo nhóc, thiếu mọi tiện nghi của những người bị vào khu cách ly. Vẫn còn đó những con ngõ bị bao vây bởi những vòng thép gai như công sự thời chiến. Vẫn còn đó hình ảnh người bác sĩ kiệt sức nằm dài trên sàn nhà sau thời gian quá dài chiến đấu cứu chữa cho người dịch bệnh. Vẫn còn đó một thành phố đìu hiu dưới ánh đèn hiu hắt trong cơn mưa tối qua khi tôi nhìn xuống đường, còn đâu một Sài Gòn nhộn nhịp đầy sức sống của những ngày cũ. Tất cả hiện ra trước mắt nên dù có muốn lạc quan một chút, thắp lên một niềm tin cũng khó với hiện thực.

Cho đến nay, Sài Gòn đã có 3.057 điểm phong tỏa, trong đó TP Thủ Đức có gần 500 điểm phong tỏa, quận 8 có 313 điểm, huyện Hóc Môn 262 điểm, quận 12 có 232 điểm... Trong số các địa phương, TP Thủ Đức có số điểm phong tỏa nhiều nhất với gần 500 điểm. Nơi đây cũng có nhiều phường phải phong tỏa hoàn toàn để chống dịch, với tổng cộng 12 phường tính đến 16h ngày 21.7. Trong đó, phường mới nhất bị phong tỏa là phường Tam Phú rộng khoảng 311ha với dân số khoảng 30.400 người, phong tỏa từ 12h ngày 20.7.

Trong khi đó, UBND quận Bình Thạnh cũng vừa có thông báo quyết định phong tỏa toàn bộ phường 19 từ 0h ngày 22. 7 đến khi có thông báo mới. Phường 19 có hơn 19.000 dân. Nơi đây có các cụm khu vực đông dân như chung cư Phạm Viết Chánh, chung cư Nguyễn Ngọc Phương, chợ Thị Nghè...Nếu nhìn trên bản đồ phong toả của thành phố, ta có cảm tưởng Sài Gòn đã bị vây hãm, không đường cựa quậy. Có lạc quan được chăng?

Theo thông tin của Thông Tấn Xã Việt Nam, virus Vũ Hán đang dẫn đến những thay đổi lớn với ước tính thiệt hại về kinh tế toàn cầu lên tới 28.000 tỷ USD tính tới năm 2025.

Với những hậu quả nghiêm trọng trên quy mô toàn cầu như vậy, ai sẽ là người chịu trách nhiệm cho toàn bộ việc này? Ai có lợi trong cơn đại dịch làm xáo trộn cả thế giới? Cho đến giờ, chẳng có ai trả lời được câu hỏi này. Nghĩ đến tương lai hậu cơn đại dịch cũng khó mà lạc quan cho nền kinh tế Việt Nam và cả thế giới.

Một cô học trò cũ giờ là một bác sĩ hôm qua điện cho tôi nói rằng nguy hiểm nhất là việc xét nghiệm tầm soát. Việc này có cái lợi là phát hiện được F0 trong cộng đồng, tuy nhiên trong quá trình xét nghiệm có một chi tiết rất nguy cần lưu ý là chiếc găng tay của lực lượng xét nghiệm. Chi tiết này tôi cũng đã nhìn thấy, có suy nghĩ mà chưa tiện nói. Về nguyên tắc, không nên sử dụng một chiếc găng tay y tế đấy suốt quá trình xét nghiệm. Bởi khi chọc que vào họng hay vào mũi của người được xét, nhân viên y tế thường se đầu que, tay để sát mũi người được xét, hơi thở của họ chắn chắn thở vào găng tay. Găng tay tiếp xúc trực tiếp vào hơi thở, mũi và họng của người được xét nghiệm. Chỉ cần trong số đó có một người đang là F0, nói như một lãnh đạo thành phố, trong lúc này ai cũng có thể là F0. Thế là virus sẽ dính vào găng tay của nhân viên xét nghiệm và suốt buổi hôm đó, ai qua tay người này đều có thể dính virus. Có cách nào để thay đổi quá trình này không? Nếu cứ sau khi xét một người lại thay găng tay thì quá tốn kém và mất thời gian. Hay là ta chồng thêm một bao tay nhựa thông dụng rẻ tiền thường dùng cho các bà nội trợ, bán hàng ăn dùng một lần rồi bỏ. Vừa giải quyết được việc lan truyền virus mà giá cũng chẳng tốn bao nhiêu. Được như thế, người được xét nghiệm bớt lo âu mà tình trạng lan truyền virus cũng bị hạn chế phần nào. Con virus biến thể Delta này lây nhiễm rất nhanh, chỉ cần mấy giây tiếp xúc đã có thể dính bệnh. Nếu cứ tiếp tục xét nghiệm theo lối cũ với chiếc găng tay không được thay, nguy cơ truyền nhiễm rất cao.

Ngày đầu tiên giãn cách nghiêm, mà dân mạng đặt tên là 16 plus hay 16+, theo lãnh đạo thành phố sẽ tăng cường, siết chặt hơn nữa tình trạng giãn cách. Thế nhưng vẫn còn nhiều người dân xem thường những chỉ thị của nhà nước. Vẫn có người đạp xe thể dục với lý do ở nhà cuồng cẳng, có người bảo đến một địa chỉ khác để chăm sóc cho mấy con chó, người thì buồn quá đi long nhong chơi nghĩ là chẳng hại đến ai, người thì đi chục cây số để mua mấy trứng vịt....Xem một clip quay sáng nay ở một chốt tại quận Phú Nhuận mà ngao ngán với mấy người này. Bộ phận thi hành rất ôn tồn, nhỏ nhẹ giải thích với những người vi phạm và dưới comment, ai cũng đồng tình với cách giải quyết của trạm này. Rất nhiều người lên án những người ra đường không lý do hay những lý do vớ vẩn. Ai cũng muốn dịch sẽ được chấm dứt nhưng vẫn còn những người không tuân thủ lệnh giãn cách như thế này thì ngày yên bình sẽ còn xa lắm. Sau những đụng chạm không ai muốn giữa lực lượng thi hành và những người vi phạm bị cộng đồng phê phán. Lực lượng có trách nhiệm có vẻ đã mềm mỏng hơn, tế nhị hơn và lịch sự hơn đối với những trường hợp vi phạm. Không biết trên các chốt chặn khác ở thành phố có được vậy không? Đó cũng là một bước tiến đáng ghi nhận. Và những người dân chúng ta, nếu không có những nhu cầu thật sự để đi ra đường thì cũng nên cố gắng ở nhà, giữ cho mình cũng là giữ cho cộng đồng để sớm chấm dứt dịch bệnh. Trong cơn khủng hoảng dịch bệnh trước đây ở các nước Âu châu và Hoa Kỳ, người dân cũng phải chấp nhận tuân thủ lockdown thôi. Vẫn biết tình trạng xã hội ở Việt Nam có nhiều điểm khác biệt với các nước và chính phủ chưa lo hết được cho dân trong những ngày phong toả. Nhưng tuân thủ theo những yêu cầu cũng là một cách tốt nhất và hữu hiệu nhất để chống dịch.

Đọc trên face của anh Nguyễn Ngọc Trân, một nhà báo kỳ cựu có nhắc đến cuốn sách "Chère mamie au pays du confinement” của Virginie Grimaldi. Cuốn sách ghi lại những bức thư của tác giả gởi cho bà của mình trong thời gian 55 ngày phong toả để ngăn chận virus Vũ Hán năm trước khi nước Pháp bị đe doạ bởi dịch bệnh và số người chết tăng nhanh. Những bức thư ghi lại những sinh hoạt hàng ngày của tác giả và gia đình ở thành phố Bordeaux với giọng văn vui vẻ, hài hước và cảm động. Đó là sự lạc quan cần có trong những ngày điều kiện sống bị bó hẹp và sinh mạng bị đe doạ. Những câu chuyện khiến người đọc quên đi sợ hãi, bởi nhiều khi con virus sợ hãi đánh gục ta trước khi virus Vũ Hán đến tìm. Cũng đang cố lạc quan như tác giả Virginie Grimaldi. Nhưng đôi lúc sự cố gắng hình như bất khả.

Cũng ngày hôm qua râm ran trên mạng tin một tập đoàn lớn ở thành phố mượn 5.000 liều vaccine Moderna để về chích cho nhân viên tập đoàn. Đây cũng là một doanh nghiệp đóng góp khá nhiều vào quỹ mua vaccine của chính phủ và cũng là tập đoàn có nhiều đóng góp âm thầm cho việc ngăn ngừa và dập tắt dịch virus Vũ Hán. Người dân tri ân và không quên tấm lòng của họ. Thế nhưng cũng theo quan niệm của dân, việc nào ra việc đó. Trong khi nhân dân thành phố, nhất là những người trong diện ưu tiên vẫn chưa được chích mũi nào, giờ thành phố lại ưu tiên cho một doanh nghiệp mượn về chích cho nhân viên của họ. Tuy có thể chưa đến bất bình nhưng cũng cảm thấy tủi thân. Người trên tuyến đầu, những người già trên 65 tuổi cảm thấy mình đã bị tước mất cơ hội. Buồn nhiều hơn tức.

Sài Gòn cũng đang vào chiến dịch phun thuốc toàn thành phố. Nếu tôi nhớ không lầm, WHO và rất nhiều nhà khoa học khác đều cho rằng việc phun thuốc sát trùng không có ảnh hưởng, tác dụng gì tới con virus Vũ Hán. Virus nằm trong họng, trong miệng, trong nước bọt người bệnh chứ có nằm trên đường, trên phố đâu mà xịt. Hơn nữa, ở Việt Nam, nhiều hẻm, nhiều kiệt, nhiều ngõ chi chít đan xen nhau với số lượng người rất đông ở trong đó. Xe có vào được đấy đâu. Xịt ngoài đường phố thì cũng như phơn phớt ngoài da còn vết thương bên trong vẫn rỉ máu. Đã không diệt được virus mà thuốc sát trùng ấy còn làm ảnh hưởng sức khoẻ, tốn kém tiền bạc một cách vô bổ. Dư luận đã nói nhiều sao chẳng có ai nghe.

Sau một thời gian khá dài bị cách ly, giãn cách, phong toả người Sài Gòn có vẻ nhẫn hơn, chấp nhận chịu đựng hơn. Thế nhưng những cảnh nhếch nhác trong khu cách ly, số người tử vong càng lúc càng nhiều, những tiếng kêu tuyệt vọng của nhiều người mắc bệnh không được xe cứu thương giúp chở đi, những thiếu thốn thiết bị y tế và những khó khăn trong đời sống hàng ngày vẫn là nỗi ám ảnh trong lòng người Sài Gòn. Vẫn tin Sài Gòn không thể quỵ ngã, vẫn tin Sài Gòn vẫn đứng vững trước nguy nan. Tin thì vẫn còn tin nhưng xót xa quá những diều đang xảy ra và những đau thương đang đến. Đã có 16 plus, xin đừng có thêm 16 Max với 16 Max Pro. Lúc này thì không còn biết phải trách ai, giận dữ với ai nữa. Nhưng xin tất cả hãy làm tròn trách nhiệm của mình, trách nhiệm và bổn phận của những người cầm đầu một thành phố, một quốc gia trước cơn nguy khốn và khốn khó của nhân dân. Công bằng, minh bạch, sáng suốt, không dấu diếm và vì lợi ích phe nhóm để cho dân tin. Người dân cũng nên tuân thủ những yêu cầu của nhà nước, chấp nhận những điều không muốn để cơn đại dịch sớm qua đi. Đây không phải là lúc để đổ tội cho nhau mà cần có sự đồng lòng.

24.7.2021

Sài Gòn lockdown ngày thứ mười sáu

DODUYNGOC

Vừa được xem một clip và một bài báo ghi lại tình cảnh một bệnh nhân không biết mắc bệnh gì phải cấp cứu, nhưng đã đến 4 bệnh viện đều bị khước từ. Trong khi lãnh đạo ra lệnh: Cấp cứu bệnh nhân mùa dịch, bệnh viện không được từ chối. Người bảo vệ lại to tiếng, nặng lời với người nhà bệnh nhân. Không biết rồi kết quả thế nào, có bệnh viện nào nhận ca cấp cứu này không? Tình trạng quá tải ở các bệnh viện chuyên điều trị virus Vũ Hán là có thật, các bệnh viện dã chiến cũng không còn chỗ chứa. Ông Chủ tịch thành phố cũng đã từng kể với báo chí về một trường hợp một người nhiễm bệnh, gọi đến cơ quan y tế mà không chỗ nào nhận đành cầu cứu đến ông vì có quen biết. Nhờ thế mới có chỗ nằm. Nhưng còn các bệnh viện khác phải mở cửa cho người bệnh chứ. Chỉ vì sợ con virus nên bệnh viện nào cũng cố tránh. Không nhận bệnh nhân cho yên chuyện. Dính con virus là lắm rắc rối cho nên bệnh viện nào cũng chọn cách để bình yên. Giờ đây người ta đuổi người bệnh như đuổi tà.

Bình thường khi chưa có dịch, hàng ngày hàng trăm, hàng ngàn bệnh nhân chen chúc nhau đến khám bệnh ở các bệnh viện ở thành phố. Thế trong mùa dịch, và trong cảnh phong toả như thế này, Không biết những người bệnh đó đi đâu. Người ta không còn thấy cảnh chen lấn nhau lấy số, không còn thấy cảnh người xếp hàng chờ đến lượt mình. Nhiều bệnh viện vắng người bệnh. Họ đi đâu cả rồi? Con người không chỉ có bệnh cúm Tàu. Con người còn có thể mắc biết bao nhiêu bệnh khác. Nào tim, nào phổi, nào máu, nào gan, nào thận, nào xương, nào não....Mỗi ngày chỉ riêng thành phố này thôi, cũng đã có biết bao người bệnh. Họ đến đâu để khám, họ đến đâu để cứu chữa, họ đến đâu để điều trị? Bệnh nhân không chỉ ở thành phố mà còn ở khắp nơi, từ bốn phương đến vì tuyến dưới, bệnh viện địa phương không đủ điều kiện hay người bệnh không đủ lòng tin. Thế là kéo lên Sài Gòn. Giờ Sài Gòn phong toả, các phương tiện giao thông bị hạn chế ra vào, họ đi đâu? Chắc chắn trong số tử vong hàng ngày sẽ có không ít những người chết vì những bệnh khác nhau nhưng không đến được bệnh viện. Nhìn thái độ và cách nói của người bảo vệ trong clip vừa xem, người ta càng thấy rõ một vấn nạn khá lớn đang diễn ra trong những ngày phong toả. Đó là kiểu lạm dụng quyền lực, thái độ kiêu binh, kiểu ăn nói và cư xử giang hồ của những người đang thi hành nhiệm vụ ở các chốt chận, những khu cách ly, phong toả, những đội ngũ công an ở các đội lưu động. Một anh shipper bị dân phòng đánh, một đoàn từ thiện bị hành hung, một công nhân đi mua bánh mì bị bắt về đồn với những lời đe doạ, một ngôi nhà hé cửa bị lập biên bản và người bị phạt phải quỳ lạy, một người lang thang bị hành hung...Nhiều, rất nhiều trường hợp đã xảy ra. Xuất phát từ đội ngũ thi hành nhiệm vụ thiếu được hướng dẫn và giáo dục trước khi giao nhiệm vụ. Bản thân những người đó cũng là những kẻ ưa bạo lực, thích khoe khoang quyền lực của mình, tự cho mình cái quyền sỉ nhục người khác. Người dân sống trong thời kỳ phong toả đã bị ức chế, trầm cảm nên cũng dễ nổi giận. Do một bên thì ỷ vào quyền lực được giao, một bên vốn đang ẩn ức, thế là đụng độ, ẩu đả là chuyện khó tránh. Nếu nhà nước không có những hình thức kỷ luật thấu đáo với những người lạm quyền, trong những ngày tới, chuyện xô xát đáng tiếc sẽ còn xuất hiện nhiều hơn. Giao quyền lực cho những người không ý thức rõ ràng về nhiệm vụ và giới hạn sử dụng cái quyền đó hợp lý, hợp tình chắc chắc sẽ có lắm kẻ cho mình nắm luật trong tay để tỏ quyền uy, chứng tỏ mình là kẻ có quyền.

Sài Gòn lại mưa, cơn mưa từ sáng sớm cho đến chiều vẫn chưa dứt. Những con phố buồn hiu dưới mưa làm thành phố buồn hơn. Thèm được ngồi ở một quán nào đấy, uống một chút gì đấy, nghe một bản nhạc ưa thích giữa cơn mưa Sài Gòn như thế này. Người ta đến quán cà phê không phải chỉ để uống cà phê mà phần đông là để kiếm một chỗ ngồi. Tôi không biết uống cà phê, nhưng cách đây hơn năm mươi năm trong một bài báo viết về cà phê tôi đã viết như thế. Đúng là vậy, người ta tìm một chỗ ngồi để gặp bạn bè, tán chuyện trên trời dưới đất. Để nghe một bản nhạc hay. Để được sống trong không gian được trang trí đúng sở thích của mình. Được nhìn cánh hoa nở trên bàn, vạt áo nào bay trong nắng trong quán nhỏ. Và cũng có thể để được nhấm nháp một ly cà phê ngon, một tách trà pha đúng điệu. Thời phong toả, niềm vui bé nhỏ ấy, thói quen đơn giản đó cũng không thực hiện được. Ngồi nhìn qua cửa sổ thấy mưa, đứng trên balcon nhìn xuống sân vườn với những lá xanh trong mưa chợt thèm một góc quán của một ngày cứ ngỡ như rất xa. Nghĩ đến đó lại tự trách mình, giờ này có biết bao người đang gồng mình chống dịch trong những khu cách ly, trong những bệnh viện. Biết bao người đang lo âu, đang khó khăn kiếm miếng ăn, tôi lại nghĩ đến chuyện thèm một quán để ngồi nghe mưa và nhìn mưa. Bậy quá. 

Đã bắt đầu đợt tiêm chủng thứ hai của thành phố. Cũng có chút chạnh lòng khi Hà Nội với hơn 8 triệu dân được phân phối hơn 5 triệu liều vaccine. Trong khi đó Sài Gòn đang cơn đại dịch với gần 10 triệu dân chỉ được cho hơn triệu liều. Mà quên, Thủ tướng đã tuyên bố dành mọi ưu tiên cho thủ đô chống dịch mà. Lại quên mất. Tôi nằm trong hàng cuối của 11 cột người được chích ngừa. Không biết chờ đến bao giờ nữa đây. Nghe tin là trên 80 chích trước, rồi đến trên 70, rồi đến 70. Ừ, mà thôi, lúc nào chích cũng được, đành chờ vậy. Người ta bảo chống dịch như chống giặc, vũ khí để chống dịch là vaccine, thế mà cứ rề rề, chờ hoài chẳng thấy. Chỉ thấy con ông này, cháu bà nọ, ca sỹ này, người mẫu kia cứ lên face khoe tùm lum là được chích ưu tiên và được tiêm thuốc Mỹ. Công dân hạng hai như tôi, được ghi phiếu đăng ký chờ chích là may mắn lắm rồi, ta thán chi nữa.

Như vậy là tôi đã nằm nhà gần hai tháng. Bắt đầu từ 0h ngày 31.5, thành phố thực hiện giãn cách xã hội theo chỉ thị số 15 của Thủ tướng trong vòng 15 ngày, riêng quận Gò Vấp và phường Thạnh Lộc, quận 12 giãn cách theo chỉ thị 16. Rồi do xuất hiện nhiều chuỗi lây nhiễm trong cộng đồng nên đến ngày 14.6, thành phố ra lệnh tiếp tục chỉ đạo giãn cách xã hội toàn địa bàn theo chỉ thị 15 thêm 2 tuần, từ 0h ngày 15.6 đến 0h ngày 29.6. Ngày 19.6, UBND TP.HCM lại ban hành chỉ thị số 10 về siết chặt và tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch trên địa bàn TP.HCM; tạm ngưng các chợ tự phát, dừng vận chuyển hành khách công cộng. Đến 0h ngày 9.7, TP.HCM thực hiện giãn cách xã hội theo chỉ thị 16 trên toàn thành phố, thời gian áp dụng 15 ngày. Và hôm nay 23.7 lại tiếp tục cho đến 1.8. Đạp xe được mấy hôm, ăn hàng được mấy bữa, ngồi quán được ít ngày rồi giới nghiêm 100 phần 100 cho đến nay. Mỗi ngày ăn hai bữa, bỏ ăn sáng, phẩy tay 500 cái, đạp xe tại chỗ 20 phút rồi loanh quanh hết đứng lại ngồi. Thuốc lá hết không mua được đành nhịn. Thuốc tẩu đành tăng 6 cối thay vì 4 cối như mọi lần. Cuồng cẳng, nhớ phố phường, nhớ bè bạn, nhớ tiếng xe rú, người đi. Kiểu này chắc sẽ trầm cảm. Ai sao mình vậy. Ai cũng có thể trở thành F1, F0, nhưng điều cần nhớ là số ca bệnh tại thành phố nảy chắc chắn sẽ tăng trong 5-7 ngày tới, liệu số ca có tăng nữa hay không phụ thuộc vào việc chấp hành giãn cách của mỗi cá nhân. Chiều nay lại nghe tin 20.000 dân ở một phường ở Bình Thạnh lại bị phong toả, cách ly vì phát hiện 252 người bị nhiễm dịch. Lại thêm khó khăn cho chính quyền lẫn nhân dân. Không khí bị nén lại căng thẳng còn hơn thời chiến tranh.

Chỉ mong nhà nước đi đúng hướng, tìm ra các biện pháp hữu hiệu để cuộc sống sớm trở lại bình thường. Tôi chẳng theo tôn giáo nào nhưng cũng xin đứng giữa  trời mà vái ba vái cầu xin cho ước mong sớm thành hiện thực.

23.7.2021

Sài Gòn lockdown ngày thứ mười lăm

DODUYNGOC

TUỔI GIÀ VÀ ĐẠI DỊCH

Người ta thường bảo mỗi ngày qua đi là thêm một ngày bị mất đi không tìm lại được. Nhất là đối với những người lớn tuổi, quỹ thời gian chẳng còn bao nhiêu, thời gian cứ ngắn lại. Từ khi dịch virus Vũ Hán xuất hiện trên thế giới, đến nay đã gần hai năm. Thế giới đã có hơn 192.000.000 người mắc bệnh và đã có gần 4.200.000 người tử vong. Những con số thống kê đầy ám ảnh. Và như thế, người già đã mất đi gần hai năm sống bị trừ đi trong thời gian ngắn ngủi còn lại của cuộc đời. Người trẻ tuổi còn một quãng thời gian dài trước mặt, nhưng người già thì không. Gần hai năm không thực hiện được những toan tính, những dự định. Dư thừa thời gian vì hết đợt giãn cách này đến phong toả, nhưng lại chẳng làm được gì. Người già thường cô đơn, nhất là những người không còn người bạn đời bên cạnh. Họ vui vì được gặp gỡ bạn bè, người thân. Họ vui vì được đi đây đi đó, đến những nơi mà suốt thời trai trẻ vì cơm áo gạo tiền, vì phải làm việc để lo cho gia đình nên chưa đến được. Họ vui vì mỗi sáng được đi bộ, buổi chiều được đạp xe để tăng cường sức khoẻ. Họ vui vì được đi đến hàng quán, chọn cho mình một món ăn ngon theo ý thích. Họ vui vì được nhìn con cháu tụ về với không khí gia đình đầm ấm và đầy tình yêu thương. Họ vui vì mỗi sáng mỗi chiều nhìn thành phố nhộn nhịp, hối hả nhịp sống. Nhiều người vì hoàn cảnh nên dù tuổi cao vẫn bươn chải làm việc kiếm cơm, không lệ thuộc cháu con nhưng họ vẫn bằng lòng vì vẫn là người còn lao động không dựa dẫm vào ai. Nhưng tất cả niềm vui đó không thể có trong mùa dịch, lại càng khó thực hiện khi xã hội bị phong toả. Tuổi già vốn cô đơn lại càng cô đơn hơn. Tuổi già thường đi liền với bệnh tật nhưng trong thời điểm này mà đến bệnh viện là nỗi lo âu kinh hoàng. Và như thế, trong mùa dịch người già là lớp người dễ bị trầm cảm và dễ sa sút sức khoẻ nhất. Trên thế giới, lứa tuổi trên 65 là đối tượng được ưu tiên hàng đầu được chích vaccine, ở ta thì ngược lại, nằm gần cuối trong 11 đối tượng được tiêm ngừa.

Người xưa cũng từng cho rằng, con người vốn khổ vì không buông được, nghĩ không thông, không nhìn thấu, không quên được. Tuổi già là tuổi tập buông hay có người đã buông, cũng là tuổi lục thập nhi nhĩ thuận, thất thập nhi tòng tâm sở dục bất du củ. Tức là 60 tuổi ta biết điều phải trái, 70 tuổi tâm theo ý mình, có thể làm một cách tùy ý nhưng lại không vượt quá quy tắc. Thế nhưng trong cơn đại dịch này, dù trẻ hay già, ai mà không bị tác động nên khó mà buông, cũng khó mà quên những đau thương, khốn khó vây quanh mình và đồng bào mình. Nhìn tấm ảnh chụp đoàn 47 người lao động bị mất việc ở Khánh Hòa đành đi bộ mấy trăm cây số trong đói khát về quê Quảng Ngãi mà đau lòng. Xem trên TV phóng sự gia đình ở Nghệ An làm công nhân ở trong Nam, nhà máy đóng cửa, cả nhà bán chiếc điện thoại mua hai chiếc xe đạp chở nhau về quê cách xa cả ngàn cây số mà xót xa quá. Thấy trên youtube một cậu thanh niên không kiếm được việc làm vì mùa dịch đành chọn cách đi bộ về quê ở Quảng Nam, may gặp người tốt cho một triệu đón xe về. Cơn đại dịch khiến người vốn đã lại nghèo càng tàn mạt hơn. Hội Đồng hương Đà Nẵng, Quảng Nam cho xe chở người đồng hương về quê. Lãnh đạo Bình Định tuyên bố sẽ thuê máy bay đưa người Bình Định làm ăn ở Sài Gòn về nhà. Tất cả việc làm tốt đấy tuy đã trễ nhưng cũng nên có lời khen. Nhưng tổ chức như thế nào, lập danh sách ra sao thì không thấy đề cập tới. Đôi khi những điều nói trên báo thì dễ nhưng trên thực tế thì chẳng biết thế nào?

Trong thời phong toả mới thấy hai món phở và bánh mì là món dân mình ưa thích và phổ biến. Khi hàng quán không được mở, bán buôn bị hạn chế nên trong những ngày này, trên mạng đầy hình ảnh những tô phở tự nấu ở nhà. Đương nhiên đó là những gia đình có điều kiện. Còn người nghèo cũng chỉ mong có bó rau, miếng trứng là qua một bữa. Nhìn những bát phở lại càng tăng cơn thèm phở. Giờ mà có một tô phở của quán phở quen nhỉ? Gọi một tô nạm, vè, gầu. Kêu thêm chén tiết hay chén tuỷ. Tô phở bưng ra, mùi thơm ngào ngạt bốc lên. Tô phở đẹp như một tác phẩm sắp đặt. Màu sóng sánh của nước lèo, màu hồng phơn phớt tái của miếng nạm, màu vàng ngậy béo của miếng gầu điểm mấy sợi trắng đục của mấy miếng vè dai dai, sần sật. Lại thêm màu xanh của hành, màu trắng của hành tây và tương ớt đỏ. Đó là tổng hợp sắc màu của một tác phẩm. Cầm lấy cái muỗng, húp một miếng nước lèo, hơi nóng beo béo, thơm thơm, ngậy ngậy đi từ miệng xuống họng rồi làm ấm bao tử. Ngon quá. Giờ thì trộn lên, gắp một ít bánh, thêm miếng thịt, miếng gầu và  đưa vào miệng. Nhai. Ôi chao! Béo của thịt, ngọt cũng của thịt, đậm đà cũng của thịt, dai dai, sần sật, bùi bùi cộng với những sợi phở nuột nà hòa trộn trong miệng và nước lèo thơm phức. Hèn chi người ta đặt cái ăn lên hàng đầu của tứ khoái. Nhất là ăn được miếng ngon, món ngon trong thời buổi khó trăm bề như thế này. Viết mà nước miếng cứ tuôn ra. Thèm phở quá. Cũng nhớ vô cùng mấy ổ bánh mì dòn tan, nóng hổi mới ra lò ở mũi tàu Trần Quang Khải. Chấm với nước tương có ớt, hay chấm với sữa đặc hay bơ Bretel nhỉ. Quá ngon. Hay là ăn mì thịt nguội, giờ có mà ăn thì tiệm nào cũng ngon, xe nào cũng được. Ôi nhớ miếng jambon, miếng xúc xích, miếng thịt heo, miếng pa tê, miếng chả lụa, miếng heo quay hay ổ bánh mì bì chan nước mắm ớt chua ngọt của những ổ bánh mì mới đây mà giờ thấy như xa xôi vô cùng. Thế mà có thằng bảo bánh mì không phải là lương thực, là thực phẩm. Sao già rồi mà lại thèm ăn như trẻ con vậy nhỉ? Mỗi người có những món ăn quen, những hàng quán quen, những khẩu vị quen. Người có tuổi thì món ấy, quán ấy, khẩu vị ấy nhiều khi đã theo họ cả vài năm ba chục năm. Giờ không có, mở mắt chào một ngày mới, họ cảm thấy như thiếu gì đấy, đánh mất gì đấy nên dạ ngẩn ngơ.

Qua 12:00 trưa, đọc tin thấy người nhiễm bệnh vẫn còn tăng, người tử vong thêm nhiều, buồn quá. Thôi đành gác cơn thèm của mình lại, để dành cho mốt mai. Giờ trong bữa ăn còn có miếng cá, miếng rau, miếng thịt cũng đã hạnh phúc lắm rồi. Mong cơn dịch qua mau để mọi người bớt khổ. Tuổi già được ung dung, thanh thản để được sống vui trong những thời gian cuối đời. Giữa những lo toan vẫn có những tin vui giữa giờ tuyệt vọng. Theo GS Jeffrey, thuốc Lambda giúp cản trở Interfeson Lambda của virus Vũ Hán, loại protein phát triển tự nhiên trong cơ thể chống lại virus với nhiều ưu điểm so với các liệu pháp điều trị virus hiện nay. Thuốc Molnupriavir cũng đang cho thấy nhiều hứa hẹn. Ở Hàn Quốc cũng đang thử nghiệm lâm sàng loại thuốc Rekiroba do hãng bào chế Celltrion, hi vọng sẽ sớm có thuốc để chữa được bệnh. Loài người vẫn luôn hi vọng.

Thời gian thì trôi quá nhanh mà lại bị mùa dịch cướp mất, còn cuộc đời lại quá ngắn, nên tự nhủ với lòng cũng chẳng còn thời gian để tiếc nuối, ân hận hay oán trách ai nữa. Cứ tự bảo vệ bản thân mình thật tốt. Qua được mùa dịch là niềm vui và hạnh phúc để được sống trở lại cuộc sống bình thường, làm được những việc bình thường của một người già.

22.7.2021

Ngày Sài Gòn lockdown thứ mười bốn

DODUYNGOC

NHƯ MỘT LỜI XIN LỖI

Có một việc đáng ra tôi phải làm từ mấy ngày trước, nhưng lu bu rồi chưa làm được. Đó là phải xin lỗi nhiều người, rất nhiều người Sài Gòn. Số là khi mới có lệnh phong toả thành phố của nhà chức trách, nhiều người dân nối đuôi nhau, chen lấn nhau vào các siêu thị mua gom thực phẩm, lương thực, những vật dụng thiết yếu. Lúc đấy, tôi có viết một bài viết phê phán việc đổ xô gom hàng và cho rằng Sài Gòn không bao giờ thiếu hàng, không cớ gì mà phải vội vã, giành giựt nhau để mua hàng. Nhưng rồi qua những ngày phong toả, tôi thấy mình đã nhận định sai, Sài Gòn thiếu rau củ, Sài Gòn thiếu thực phẩm, Sài Gòn thiếu bánh mì, món ăn quen thuộc của người Sài Gòn là chuyện có thật. Đó là sự thật. Khi các chợ đầu mối cũng như các chợ truyền thống bị đóng cửa, tất cả dồn vào siêu thị. Và kết quả là siêu thị không đáp ứng đủ cho nhu cầu. Người dân phải chen nhau, chờ đợi để mua được chút rau, chút thịt với vài quả trứng. Nếu cứ mãi tin đài, báo sẽ chẳng có chi bỏ vào mồm, Chưa kể một số siêu thị như Cửa hàng Bách hoá xanh tận dụng cơ hội để răng giá. Tôi đã đánh giá sai. Tôi phê phán sai, xin lỗi mọi người.

Thật ra Sài Gòn không thiếu hàng. Rau củ từ Đà Lạt. Thịt heo từ các tỉnh miền Đông. Cá tôm và rau xanh từ miền Tây. Tất cả bị dồn ứ vì đường không thông. Những chuyến xe tải về thành phố phải qua bao nhiêu trạm, tài xế phải trang bị bao nhiêu thứ giấy tờ, xe xếp hàng dài chờ kiểm tra, trải qua biết bao thủ tục thì xe hàng mới được vào thành phố. Rau héo, củ hư, thịt thối, cá ươn vì những biện pháp ngăn dịch không cần thiết. Nếu ta thông đường, thay đổi cách ngăn chặn dịch, hàng hoá sẽ không thiếu ở Sài Gòn, đó là câu khẳng định chắc nịch của các doanh nghiệp vận tải cũng như các công ty cung ứng thực phẩm lâu nay cho Sài Gòn. Làm được như thế, chắc chắn chẳng cần cái đề xuất ngu ngơ dùng máy bay chở rau củ miền Bắc vào giải cứu Sài Gòn. Chúng ta tắc là tắc vì các thủ tục hành chánh rườm rà, vô ích. Dân ta khổ vì kiểu ngăn sông cấm chợ thiếu khoa học và quá nguyên tắc. Biện pháp cho phép mở lại các chợ truyền thống có kiểm soát là một quyết định sáng suốt của lãnh đạo thành phố dù không kịp thời. Khi hàng hoá lưu thông dễ dàng, các chợ hoạt động trở lại tuy còn hạn chế cũng là lúc dân ta nên tẩy chay các siêu thị lâu nay đầu cơ tích trữ, lợi dụng cơ hội tăng giá bóp cổ dân nghèo. Phải có động thái quyết liệt đó để cho họ có một bài học làm người lương thiện.

Từ hôm qua đến nay trên mạng cũng râm ran vụ nhiều người được chích vaccine Pfizer của Mỹ mà không cần qua khâu đăng ký. Chích xong lại đem lên khoe ầm ĩ trên facebook như một cách tự hào về thân thế. Xã hội bất bình cũng đúng thôi. Biết bao người tuyến đầu chống dịch chưa được chích ngừa. Biết bao người già, đối tượng dễ nhiễm bệnh và dễ tử vong nhất phải xếp hàng chờ đợi. Và chắc chắn nếu được chích, họ sẽ không được lựa chọn thuốc tốt nhất, an toàn nhất. Việc được ưu tiên, con ông cháu cha, là chuyện bình thường trên đất nước này. Ưu tiên đủ mọi việc chứ không chỉ chuyện chích vaccine. Và cũng từ chuyện ưu tiên như thế cũng có thể có việc trục lợi, kiếm tiền trong chuyện chích ngừa. Có thể lắm chứ, người bệnh khi vào bệnh viện cần có phong bì thì để được chích trước mọi người tránh sao được chuyện phong bao. Chuyện gì cũng có thể xảy ra. Và cũng từ việc khoe được chích không cần đăng ký rồi lời thanh minh, bao biện của các lãnh đạo bệnh viện Hữu Nghị. Người ta được biết thêm Pfizer dành cho cán bộ cấp cao. À mà chuyện đấy cũng hợp lý thôi mà.

Tình hình thế này, chuyện phong toả chắc sẽ còn dài không chỉ ở thành phố này mà còn ở nhiều tỉnh thành khác trên toàn quốc. Điều lo lắng nhất hiện nay, nói như ông PGS Nguyễn Huy Nga, Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng thì tình hình dịch bệnh các tỉnh thành phía Nam rất phức tạp và có thể diễn biến xấu. Khi các tỉnh miền Đông Nam bộ và các tỉnh miền Tây tiếp tục bùng phát dịch, số nhiễm bệnh tăng lên là điều đáng quan tâm. Những khu vực đấy y tế nhân lực thiếu, không có bác sĩ có tay nghề và kinh nghiệm. Khả năng dịch lan rộng ở các tỉnh thiếu nhân lực, y tế yếu thì đương nhiên tỷ lệ tử vong sẽ tăng lên. Đồng thời khi dịch bệnh lan rộng, khả năng trợ giúp nhân lực từ nơi khác đến cũng như trang bị thêm thiết bị chữa bệnh cũng sẽ khó khăn hơn nhiều. Lúc đấy địa phương nào tự lo địa phương đấy, tỉnh nào lo tỉnh ấy, khó có thể kêu gọi chi viện và giúp đỡ. Cũng như ở Hà Nội, nếu tình trạng căng thẳng hơn thì đành rút quân đang hỗ trợ khắp nơi về, tình hình điều trị tại các tỉnh phía Nam sẽ gặp không ít khó khăn.

Hôm nay đọc được mấy mẩu chuyện kể diễn ra trong các khu cách ly và bệnh viện dã chiến. Một chị bị cách ly trong khu tập trung bực mình vì quạt không hoạt động và vòi nước bị hư. Chị ta chửi om sòm vì gọi mãi không thấy ai, nhưng rồi khi nhìn xuống sân thấy nhiều y tá, điều dưỡng và tình nguyện viên đang mang vác vật dụng lên lầu cao giữa trưa nắng đầm đìa mồ hôi. Cơn bực mình của chị ta dịu lại. Có ông cụ nằm bệnh viện vì vướng dịch, cảm thấy mệt, gọi bác sĩ nhưng chưa thấy. Ông ta định la mắng nhưng rồi nhìn ra thấy một bác sĩ đang nằm thiếp đi vì kiệt sức trong bộ đồ bảo hộ bít bùng. Ông lại đành quên cơn giận và cũng quên cơn mệt. Có anh đang bị cách ly, nổi giận vì cho rằng cơm thịt không ngon, nhưng rồi nhìn dãy dài bác sĩ, y tá, điều dưỡng đang ăn những hộp cơm quá bữa dưới cái nắng của trời và cái nóng của bộ đồ bít bùng, miệng anh bỗng bớt gầm gừ. Và còn biết bao cảnh khó khăn của đội ngũ y tế, không những khó vì phải làm việc liên tục, ăn không đúng giờ, ngủ không đủ giấc, phải xa con cái, cha mẹ, gia đình suốt thời gian dài. Mà còn gặp nhiều khó khăn vì thiếu những tiện nghi, thiết bị để chữa bệnh. Tất cả mọi người hãy có cái nhìn tích cực, thương yêu và tri ân. Nếu không có đội ngũ ấy, nếu không có những hi sinh của họ, nếu không có những thầy thuốc chăm sóc và điều trị cho bệnh nhân, con số tử vong chắc chắn sẽ không là con số như hiện nay.

Hàng ngày con số vẫn còn cao, đã qua ngày thứ mười ba. Mong những đội ngũ y tế vẫn còn sức khoẻ để tiếp tục chiến đấu, mong những con số thôi nhảy múa để thành phố trở về bình yên, mọi người được an bình đón ngày mới không còn những nỗi lo âu. Rồi gió cũng qua đi, giông bão cũng có lúc tạnh, mặt trời chẳng bao giờ tắt dù nhiều khi cứ ngỡ là nó không có thực.

21.7.2021

Sài Gòn lockdown ngày thứ mười ba

DODUYNGOC

CHUYỆN Ổ BÁNH MÌ VÀ NỖI LO CÒN ĐÓ.

Trên mạng xã hội và dư luận ở Việt Nam ngày hôm qua, có lẽ từ bánh mì và lương thực là từ được nhắc đến nhiều nhất. Và nhân vật Trần Lê Hữu Thọ, Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hòa, tỉnh Khánh Hòa bỗng dưng nổi tiếng như cồn. Nổi đến độ giờ đây lên google gõ "bánh mì không phải là lương thực"sẽ cho ra kết quả 25.900.00 tin liên quan trong 0,57 giây. 

Nó bắt nguồn từ việc một ông quan bé cấp phường tên Thọ ở tỉnh Khánh Hoà bắt một anh thanh niên trẻ ra đường mua thức ăn trong ngày giãn cách. Anh mua bánh mì. Luật không cấm người đi mua lương thực, thực phẩm và hàng hoá thiết yếu. Thế nhưng, anh quan bé này cho rằng bánh mì không phải là lương thực nên bắt anh nhỏ về đồn sau một hồi nói qua nói lại. Clip từ lúc câu chuyện bắt đầu xảy ra ở ngoài đường cho đến khi vào văn phòng phường đều do chính anh Thọ này ghi lại làm bằng chứng tâng công nên có độ chân thực tuyệt đối và Thọ cũng không ngờ clip đó lại khiến dư luận phẫn nộ chống lại mình. Gậy ông lại đập lưng ông, chẳng còn chi để chối cãi và lãnh đạo cũng không còn cách gì để bênh vực thuộc hạ của mình như đã từng xử lý lâu nay.

Không chỉ bảo bánh mì không phải là lương thực để bắt phạt, giam xe, thu giấy tờ của cậu nhỏ. Anh phó phường này còn xúc phạm người khác khi mỉa mai cho rằng cậu nhỏ ở trên núi à, trên núi mới xuống hả? Có ý chê cậu này quê mùa không biết bánh mì không phải là lương thực. Ở đâu ra cái thói khinh miệt, phân biệt dân của cán bộ thế? Lại còn hăm doạ tác động để đuổi việc cậu nhỏ. Sau đó cậu bị đuổi thật. Hèn thế!

Dân Việt Nam từ Bắc vào Nam, từ quê đến tỉnh, từ vùng núi cho đến đồng bằng không ai là không biết đến bánh mì. Nó là loại thực phẩm phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đó là loại bánh được chế biến từ bột mì hoặc ngũ cốc nướng lên. Và đích thị nó được nằm trong danh mục lương thực và thực phẩm.

Khi tên quan bé cấp phường tên Thọ nói rằng:"'Bánh mì đâu phải lương thực, thực phẩm. Lương thực là gạo, rau củ, muối cá, thịt... những cái thức ăn. Bánh mì là món ăn luôn rồi! Từ ngữ lương thực không phải vậy. Em lên google search ra mới hiểu được". Hắn đang giảng điều ngu ngốc mà cứ tưởng là hay lắm, trí tuệ lắm. Người ta thường bảo dốt thì ưa nói chữ là thế. Thật ra trong vụ này, nổi bật lên không phải ở chỗ sự thiếu não của ông quan bé mà thể hiện sự lạm quyền, ưa sách nhiễu nhân dân, muốn tỏ quyền uy, hạch sách người khác của đại bộ phận quan chức, cán bộ từ nhỏ đến to trong hệ thống công quyền ngày nay. Với lối định nghĩa bánh mì không phải là lương thực, tên Thọ cho thấy y là người vô học, thái độ cư xử của người dân như thế thể hiện y là kẻ ỷ mạnh hiếp yếu, đê hèn, ưa thể hiện quyền lực. Giao cho một kẻ vô học, thất phu như thế có chút quyền hành thì chỉ khổ dân thôi. Một kẻ trong đầu rỗng không, vừa dốt vừa không có tâm mà lại có quyền thì nó hung hăng lắm, muốn chứng tỏ uy quyền ghê lắm. Khổ thay trong xã hội ta lúc này lúc nhúc những đám người như thế này. Mùa dịch, phong toả, giãn cách là một biện pháp để ngăn ngừa và chống dịch. Là người dân, ai cũng phải có trách nhiệm chấp hành. Nhưng cuộc sống phải có những nhu cầu sinh hoạt cho nên bắt buộc có người phải ra đường để giải quyết. Nhiệm vụ của người được giao quyền lực là ngăn chận nhưng trong cái lý phải còn cái tình, không vì cố phạt cho được để thu tiền dân mà nên giải thích cho dân hiểu và cũng tuỳ trường hợp mà xử lý. Cái thói lạm quyền ăn sâu vào trong đầu của mấy ông nội được ban cho chút quyền nên cứ như Hồng vệ binh ở bên Tàu. Và cũng từ chuyện bánh mì của ông quan Thọ này, người ta tự hỏi sao trong hệ thống chính quyền của nhà nước này lại thu nạp một kẻ tướng tá, tác phong, ngôn ngữ như dân xã hội đen, như tay đứng bến xe, bến đò, như mấy kẻ đòi nợ thuê nhan nhản ở khắp phố phường thời nay. Xem mấy tấm hình của y, người ta không nghĩ đây là một viên chức hành chánh của nhà nước đang quản lý và điều hành một phường ở một thành phố khá lớn và nổi tiếng của Việt Nam. Người ta cứ nghĩ đó là một tay giang hồ. Mà suy cho cùng, tổ chức của xã hội ta giờ có khác chi chốn giang hồ. Không thiếu kẻ thi hành pháp luật hành xử như tên Thọ này. Nỗi lo vẫn còn đấy.

Tội nghiệp cậu nhỏ, lúc đầu cậu cũng cứng cỏi lắm. Nhưng rồi bị thu giấy tờ, giam xe, doạ nạt cậu đành nhẫn nhục, xuống nước. Ngồi nghe giảng biết kẻ đang nói ngu bỏ mẹ mà vẫn cứ phải gật đầu thấy thương. Cái thế của dân ta bây giờ là vậy thôi, biết sai mà đố dám cãi. 

Thật tội cho dân mình khi phải bị trị bởi những quan ngu. Rồi cậu ta bị đuổi việc. Nhưng xã hội bất bình, ra tay giúp cho cậu ta sớm có việc làm. Rồi trước áp lực của dư luận, công ty cũ của cậu ta lại nhận cậu nhỏ về làm việc lại. Ít ra cũng còn chút lẽ phải để vui trong mùa dịch vật này.

Cũng hôm qua được xem một clip về một anh chủ nhà mặt tiền giúp cho một cậu thanh niên chạy Grab bị hư điện thoại. Clip chỉn chu quá, hình ảnh tốt quá lại có phụ đề ở dưới khiến nhiều người xem cho là dàn dựng. Ừ, có thể là chuyện thực mà cũng có thể là dàn dựng. Nhưng một câu chuyện hư cấu đầy tính nhân văn, một vở kịch dạy cho người ta làm điều thiện, một cuộn phim cho người xem một bài học ứng xử tốt với đồng bào mình cũng là điều cẩn thiết chứ. Tất cả cũng là diễn đấy thôi.

Đọc tin một gia đình ở quận 10, đã có ba sinh mạng tử vong chỉ trong vòng nửa tháng vì cúm Tàu. Xót xa quá. Một sinh linh vừa chào đời đã mất. Hai bà nội, bà ngoại đến chăm cháu vì cha mẹ cháu bị đi cách ly tập trung do vướng virus cũng lần lượt lìa đời vì nhiễm bệnh. Và rồi cả nhà, họ hàng, anh em đều dương tính cả. Buồn quá. Mà nghĩ cũng lạ, nhà nước ta dùng chữ kỳ thật chứ. Đã cách ly mà lại tập trung, hai từ ấy chỏi nhau quá mạng. Y như kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa vậy. Ghép hai cái mâu thuẫn, đối chọi nhau vào một cụm, diễn dịch ra tiếng nước ngoài đố thằng Tây nào hiểu nổi.

Phong toả đã qua đến ngày thứ mười một, tin trên báo đài, phát biểu của quan chức đều cho là đã kiểm soát được dịch bệnh, bệnh viện đầy đủ thiết bị để chữa bệnh, siêu thị đầy ắp hàng hoá trên ti vi. Nhưng dân nghi nghi, thấy có gì sai sai vì cũng trên các báo, phần cuối các tin là lời kêu gọi nhân dân hỗ trợ để mua các thiết bị y tế cho các khu tập trung, cho các bệnh viện dã chiến? Người dân cũng khó tìm được những mặt hàng thiết yếu trong các siêu thị dù phải xếp hàng chờ đợi và phải mua với giá cao. Tình hình chắc chắn phải kéo dài thêm nhiều ngày nữa, mỗi người dân tiếp tục kiên nhẫn chịu đựng và tự mỗi người phải tự bảo vệ mình và gia đình mình. Dính bệnh là một bất hạnh mà dính vào thời điểm này lại càng bất hạnh hơn vì tất cả đã quá tải. Sức lực của đội ngũ y tế đã kiệt quệ sau một thời gian dài phục vụ. Các bệnh viện đã đầy ắp bệnh nhân. Xe cứu thương không đủ để phục vụ. Toàn xã hội đang trong cơn stress và di chứng đó sẽ còn tồn tại mãi sau cơn đại dịch này. Mong bình yên cho tất cả.

20.7.2021

Sài Gòn lockdown ngày thứ mười hai.

DODUYNGOC

Sài Gòn thực ra không thể thiếu thực phẩm, đó là một sự thật. Dù mấy chợ đầu mối phải đóng cửa vì dịch, hàng hoá cũng sẽ cung cấp đủ cho thành phố chứ không có hiện tượng khan hiếm như hiện nay. Sở dĩ có hiện tượng này vì ta chưa thông tuyến, chưa tạo điều kiện để các phương tiện cung cấp, chuyên chở hàng hoá đến với Sài Gòn. Thực phẩm, rau củ ở các tỉnh lân cận lâu nay cung cấp cho Sài Gòn vẫn có đủ để đến nơi cần. Nhưng với kiểu ngăn sông cấm chợ bởi những nguyên tắc cứng nhắc, chủ quan khiến cho chuỗi cung ứng ấy bị kẹt cứng. Chợ truyền thống vẫn có thể mở được khi ta có biện pháp tổ chức hợp lý và khoa học. Mỗi tổ dân phố, mỗi phường sẽ cấp phiếu đi chợ cho dân theo ngày chẵn lẻ dựa trên số nhà để hạn chế người đi chợ quá đông không kiểm soát được và dễ lan truyền dịch. Ở chợ không bố trí nhiều gian hàng như bình thường mà chỉ dành cho những mặt hàng thiết yếu như rau củ, thịt, cá. Người bán và người mua được cách ngăn bằng tấm nhựa trong. Hàng hoá được cân đong đo đếm sẵn trong túi có đề giá. Người mua cần mua thứ gì chỉ việc chọn túi tương ứng, trả tiền và đi, tránh tiếp xúc trực tiếp người mua và người bán. Nếu các gian hàng ở trong không gian quá hẹp, nhà nước có thể biến một vài con đường thành chợ để có không khí thoáng đãng hơn. Kẻ vạch cho từng gian hàng, từng khu vực thực phẩm thiết yếu và cách thức mua hàng cũng giống như trong chợ đã nêu. Người mua trình phiếu ghi đúng ngày, cho phép vào khu chợ với số lượng người nhất định, không chen lấn và giành giật. Nếu tổ chức được như thế dân sẽ không phải chen lấn, chờ đợi để vào các siêu thị bít bùng đầy nguy cơ nhiễm bệnh và tránh được kiểu đầu cơ, tăng giá của một số siêu thị lâu nay. Như vậy, thông tuyến, bớt thủ tục rườm rà không cần thiết và tổ chức phân phối hàng hoá hợp lý thì Sài Gòn không thiếu hàng. Không có gì phi lý bằng việc đề xuất chở rau củ từ miền Bắc vào Sài Gòn bằng máy bay để cứu dân Sài Gòn. Không những phi lý mà còn là một đề nghị của người không não. Thật sự kiểu này chỉ để cứu Vietnam Airlines có chuyến bay để có thu nhập. Thử hỏi với chi phí chuyên chở bằng máy bay như thế, giá cả sẽ tăng lên và người tiêu dùng sẽ phải hứng chịu, đã trong cơn ngặt nghèo lại phải mua hàng cao giá không xứng với giá trị của nó. Đây cũng là lúc các doanh nhân mua bán thực phẩm và hàng hoá thiết yếu của cuộc sống nên có suy nghĩ bớt tính chuyện lời lỗ đi. Đừng lợi dụng cơ hội này để thu thêm lợi nhuận, để làm đầy thêm hầu bao vốn đã đầy rồi. Hãy nghe anh Minh râu, một người bán rau chân chất của đất Sài Gòn trả lời khi có người bảo anh đây là thời cơ hốt bạc:" Kiếm tiền cả đời chứ đâu nhất thiết phải kiếm ngay lúc này". Câu nói của anh chàng xăm trổ, hầm hố viết những dòng chữ dễ thương ở gian hàng bán rau của mình thiết nghĩ cũng là điều mà các đại gia, doanh nhân, doanh nghiệp cần suy nghĩ.

Sau những biện pháp không đưa đến thành công trong việc ngăn ngừa và chống dịch, các lãnh đạo thành phố đã tìm cách sửa sai, đã lên tiếng kêu gọi sự giúp đỡ, góp ý của các nhà khoa học trong và ngoài nước. Đó là một tín hiệu tích cực cho thấy bước tiến trong tư duy của những người lãnh đạo. Họ đã cần đến những kiến thức khoa học, những tri thức và kinh nghiệm của các nhà chuyên môn. Không thể chống dịch bằng các biện pháp duy ý chí, nghị quyết và khẩu hiệu. Cũng không thể chống dịch bằng các hình thức thi đua. Hành động rất tích cực này của lãnh đạo thành phố khiến dân chúng có thêm lòng tin và cũng mong các nhà khoa học mạnh dạn đề xuất, góp ý thẳng thắn và hợp lý, cũng tin lãnh đạo sẽ hết sức cầu thị, lắng nghe và thực hiện để sài Gòn và cả nước mau thoát ra khỏi cơn đại dịch này.

Chúng ta đang sống trong thời đại của khoa học và tiến bộ, thời kỳ thế giới phẳng. Nhưng trong thời đại này con người cũng bị tác động rất nhiều thông tin, thật, giả lẫn lộn. Khi dịch virus Vũ Hán nổ ra trên toàn thế giới, hàng ngày người ta nhận không biết bao là tin tức về dịch bệnh. Nào là thuốc chữa, nào là cách chữa tại nhà không dùng thuốc, nào là chất này, lá kia chữa được bệnh, biết bao lời khuyên, biết bao lời dạy, biết bao bài thuốc được gởi qua nhiều phương tiện truyền thông đến với mọi người. Lại tin thuốc này hại, thuốc kia không nên dùng. Vaccine thì bảo gây hậu quả lâu dài về Gen, ADN??? Giờ mà còn nhiều người không tin có con virus và cho đó chỉ là trò chính trị nên không khẩu trang, không chích vaccine. Thua luôn! Tôi không phải là người có chuyên môn, cũng phải là nhà khoa học hay nghiên cứu nên không thể khẳng định cái tin nào sai, cái bài nào đúng. Thế nhưng điều tôi muốn nói ở đây là chúng ta phải bình tĩnh phán xét, không cứ nhận được cái gì cũng tin, cũng làm theo và gởi đi khắp nơi như bản thân là một người trong cuộc gây thành một cơn bão tin, không biết đúng sai, thật giả. Bệnh thì phải chữa và chữa đúng bài bản khoa học. Khi dịch thì phải ngăn ngừa và muốn ngăn ngừa cũng phải theo đúng những hướng dẫn. Thời bùa chú, cây lá đã qua rồi. Thế nên đừng vội tin những bài thuốc, cách chữa lung tung đầy ắp trên mạng. Nhiều khi ta tự giết mình mà không biết đấy.

Nước Pháp mấy hôm rày biểu tình rầm rộ phản ứng khi chính phủ yêu cầu người dân chích ngừa dịch để có một cái giấy gọi là Pass Sanitaire, nôm na có thể gọi là giấy thông hành dịch tễ cấp cho người đã chích ngừa. Khi có giấy này người ta có thể tham gia hội hè, tụ tập, những lễ hội đông người. Những người biểu tình hô vang Liberté tức đòi tự do trong việc chọn lựa chích hay không chích. Xứ Pháp người dân khoái biểu tình, chuyện gì cũng biểu tình. Nhưng thấy người ta biểu tình vì chống chích ngừa làm dân mình cũng có đôi chút tủi thân. Trong khi dân ta mong có sớm, có đủ vaccine để sớm chấm dứt dịch bệnh thì dân Tây lại nhiều người đòi không chích. Phong toả nước người thì tiền hỗ trợ gởi đến từng nhà, ai cũng được cấp. Ta thì làm đơn mà chẳng mấy người được duyệt. Bên quá thừa, bên lại thiếu. Làm con dân nước nghèo thì luôn thiệt. Mà thôi so sánh Tây ta làm chi cho mệt óc. Cứ nghỉ ngơi chờ hết dịch, ta lại tung tăng.

19.7.2021

Ngày lockdown thứ mười một

DODUYNGOC